Waarom niet eerst ruilverkavelen?
Ruilverkaveling breekt in theorie de locatiekeuze open. Zoals gezegd is er al wat vooraf gegaan aan een specifieke locatie. Namelijk gemeentelijk beleid (‘groene’ zoekgebieden) en een succesvolle zoektocht van een projectontwikkelaar die een welwillende boer heeft gevonden. Echter, als omwonenden de ruimte krijgen om een andere locatie aan te bieden, dat op meer draagvlak kan rekenen, dan draagt dat bij aan een democratisch proces en lokaal draagvlak. Het gesprek tot potentiële ruilverkaveling is zelfs een gemeentelijke beleidseis.
Wanneer start je deze gesprekken dan op, is de vraag. Enerzijds is het pas een onderwerp van gesprek als blijkt dat er lokaal weerstand ontstaat over de locatiekeuze. En de gemeente ziet het liefste dat omwonenden pas betrokken worden als er concrete plannen zijn ingediend: het Principeverzoek. Als dat wordt toegewezen (principeakkoord), dan kan de planindiener verder met zijn onderzoek, het betrekken van de buurt, enzovoorts. Mocht alles naar wens verlopen (in het principeakkoord worden meestal aanvullende eisen meegegeven), dan kan de gemeente een Omgevingsvergunning afgeven.
Echter, om tot concrete plannen te komen is al veel inhoudelijk onderzoek verricht. Een projectontwikkelaar is al maanden tijd en duizenden euro’s verder. Liever ziet hij het gesprek dus eerder, maar krijgt vaak te horen van omwonenden ‘kom maar terug als je concretere plannen hebt’, én wordt door de gemeente gestimuleerd om het gesprek liever later dan eerder op te pakken. Toch is het voor een projectontwikkelaar lastig om in een later stadium ruimte te bieden aan de mogelijkheid tot ruilverkaveling. Het gemeentelijke proces moet opnieuw doorlopen worden, of een gereserveerde netaansluiting wel of niet mee kan naar een nieuwe locatie is maar de vraag, er zijn al afspraken met een grondeigenaar.
Kortom: de gemeentelijk eis tot het voeren van een gesprek over ruilverkaveling is voor een ontwikkelaar ongemakkelijk naast de wens om bewoners pas in een laat stadium te betrekken. En hoe later het gesprek wordt gehouden, hoe minder kansrijk het lijkt. Dit punt willen we aan de gemeente meegeven. Alle huidige zonneparken hebben een lage score op dit onderdeel, en dat lijkt inherent aan het gekozen beleid. Gesprekken over mogelijke grondruil zullen overigens wel opgestart worden bij het laatste zonnepark. Wat hieruit komt is nu nog onzeker.